Er zou veel meer onderzoek moeten worden gedaan naar de invloed van ons eetpatroon op psychische problemen, bepleit Bram Bakker. 'In een tijd waarin onze eetgewoonten zich in hoog tempo wijzigen is het van groot belang om nauwkeurig vast te stellen welke gevolgen dat heeft.'
Net voor de jaarwisseling las ik in de Volkskrant een intrigerend artikel over de ADHD-diëten van de Eindhovense onderzoekster Lidy Pelsser. Haar aanpak leek me niet verkeerd, sterker nog: er zit een begrijpelijke en rationele gedachtengang achter. Pelsser promoveerde ook op dit onderwerp, en ze publiceerde er onder meer over in The Lancet, een van de meest toonaangevende medische tijdschriften. Wie het artikel terug wil lezen, en dat is van harte aanbevolen, kan dat onder meer doen op www.adhdenvoeding.nl en het commentaar van Pelsser is dan direct ook te zien.
In het artikel over het dieet viel op hoeveel kritiek er werd gespuid door allerhande deskundigen. Dat de opzet van de studie niet gedeugd zou hebben, dat het eventuele werkingsmechanisme niet is opgehelderd en dat het misschien wel allemaal op placebo-effecten berust, al die tevreden klanten. Wat me verbaast bij al die reacties is dat men om te beginnen niet concludeert dat men bij The Lancet meestal geen onzin publiceert, en dat je er dus van uit mag gaan dat het om een belangwekkend onderzoek gaat. In de tijd dat ik onderzoek deed droomde ik slechts over publiceren in The Lancet en je mag je afvragen of jaloezie geen rol speelt bij de criticasters.
Vage formulering
Vooralsnog moeten we maar concluderen dat er nog bijzonder weinig goed onderzoek is verricht naar de mogelijke rol van voeding bij het ontstaan van ADHD-achtige verschijnselen. Die laatste, vage formulering is bewust gekozen, omdat ik weinig geloof hecht aan het bestaan van een harde, objectiveerbare diagnose ADHD, van vergelijkbaar niveau als het gebroken been of borstkanker. En Pelsser verdient wat mij betreft alle lof dat ze probeert om serieuze wetenschap te bedrijven op dit zeer ingewikkelde terrein. Het aantal charlatans in deze tak van sport is al groot genoeg, en de tarieven die deze lieden rekenen zijn vaak heel veel hoger dan die van Pellsers RED-centra.
Je tegen deze methode afzetten lijkt mij het stellen van verkeerde prioriteiten. Daar komt ook nog een heel praktisch punt bij: als de ouders van een druk kind tevreden zijn met de uitkomst van een behandeling, is dat dan niet het allerbelangrijkste? Ongeacht het type behandeling en de mogelijke werkingsmechanismen? De meeste mensen hebben er geen bezwaar tegen als het verdwijnen van hun klachten op placebowerking berust. Als het maar helpt.
Bovendien zit in de witte jas van een dokter ook heel veel placebo. Dat sommige pijnstillers opvallend roze zijn heeft te maken met onderzoek dat liet zien dat het effect dan groter is. En zo zit de hele reguliere geneeskunde vol met onduidelijke werkingsmechanismen. Dat is geen enkel probleem als je tenminste zorgt dat de uitkomsten van interventies toetsbaar zijn. En daarnaast zou wat meer bewustzijn van de bias in medisch onderzoek bij psychische problemen geen kwaad kunnen: het aantal onderzoeken met medicijnen is talloze malen hoger dan dat naar andersoortige behandelingen, als voeding en beweging. Vermoedelijk omdat er aan die interventies niet zoveel te verdienen is...
Veel onbewezen
In een kadertekst bij het artikel over het ADHD-dieet werd er op gewezen dat er heel veel onbewezen is van alle claims over de effecten van voeding op het brein. Toch zal geen verstandig mens durven beweren dat het er 'dus' niet toe doet wat je eet. Veel verstandiger zou het zijn om meer te investeren in goed onderzoek naar de rol van voeding bij psychische problemen. In een tijd waarin onze eetgewoonten zich in hoog tempo wijzigen is het van groot belang om nauwkeurig vast te stellen welke gevolgen dat heeft.
Waarbij ook de mogelijkheid dat het om positieve veranderingen gaat niet mag worden uitgesloten. Je hanteert een wetenschappelijke methode, of je rotzooit maar wat aan...
Bram Bakker is psychiater en columnist van Volkskrant.nl
Bron: www.volkskrant.nl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten